قاب کوچک در گفتگو با دست‌اندرکاران برنامه‌سازی حوزه خانواده از نیاز‌های این حوزه در ارتباط با کودک گفتند
صدرا شاکری مدیر کارگروه تخصصی ایثار و مقاومت رسانه‌ملی در گفتگو با قاب کوچک ضمن تأکید بر نقش محوری فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه ایرانی گفت: حماسه‌سازی و ظلم‌ستیزی از ارکان اصلی هویت ملی ماست. این ارزش‌ها از پیش از اسلام در باور مردم ایران ریشه داشته و با ظهور اسلام به ظهور و اوج رسیده است. نظام ارزشی اسلام به این مفاهیم فزونی بخشیده و موجب شده مردم ایران همیشه در مقابل ظلم بایستند و از مظلوم دفاع کنند. این روحیه حماسی نه‌تن‌ها در دوران انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس بلکه در تمامی بزنگاه‌های تاریخی کشور نمود داشته است.
وی افزود: در رسانه‌ملی، دسته‌بندی گسترده‌ای برای آثار نمایشی طراحی کرده‌ایم که شامل ۴۷ تا ۴۸ محور است. از این تعداد، ۱۳ محور به جریان افتاده و باقی در مراحل آماده‌سازی قرار دارند. در حوزه‌های غیرنمایشی نیز قریب به ۶۰ برنامه تولید شده که بیش از ۳۰ مورد آن‌ها در حال اجرا هستند. برخی مراحل قرارداد را طی کرده‌اند، بعضی به مرحله تولید و پخش رسیده‌اند و برخی نیز در حال برنامه‌ریزی برای اجرا هستند.
برنامه‌های رسانه ملی در حوزه رادیو و بین‌المللی
شاکری به برنامه‌های مرتبط با حوزه رادیو اشاره کرد و گفت: چندین محور را برای رادیو هدف‌گذاری کرده‌ایم. برخی از آن‌ها از سوی همکاران رادیو تاکنون پوشش داده شده‌اند و بعضی دیگر در حال رایزنی برای اجرا هستند تا به گستردگی تولیدات افزوده شوند. هدف ما این است که بتوانیم از ظرفیت رادیو در ترویج ارزش‌های ایثار و شهادت_ به‌ویژه در قالب مستند‌های صوتی و روایت‌های شفاهی_ بهره ببریم.
وی درباره فعالیت‌های بین‌المللی نیز خاطرنشان کرد: پس از تشدید درگیری‌ها در لبنان با توجه به نقاط اشتراک میان ما و برخی کارگروه‌های مرتبط، مواجه نمودن جانبازان دفاع‌مقدس با جانبازان لبنانی و ایجاد تمرکز بر استخراج قصه با محوریت روایت رخداد انفجار پیجر و جانبازان لبنانی، شهادت سیدحسن نصرالله و رشادت‌های رزمندگان حزب‌الله طراحی مجموعه‌های نمایشی و کوتاه در دست تهیه و تولید قرار گرفت تا تلاش رسانه‌ملی برای انعکاس مبارزات جریان مقاومت، تصویری دقیق و مستند از حقایق جهانی را ارائه دهد.
شاکری درباره استراتژی رسانه‌ملی در این زمینه توضیح داد: ما برای این هدف شش محور اساسی را در نظر گرفته‌ایم.
نقش ولایت در تحکیم و تثبیت فرهنگ ایثار
وی محور نخست را به نقش ولایت در تحکیم و تثبیت فرهنگ ایثار اختصاص داد و تأکید کرد: رهبری نظام همواره مهم‌ترین حامی این فرهنگ بوده‌اند؛ از مرحوم امام تا مقام معظم رهبری. نقش ولایت در هدایت جامعه ایثارگران انکارناپذیر است. نسبت عاطفی حضرت امام (ره) در دیدار‌های مختلف و شوق بی‌انت‌های رزمندگان در این دیدار‌ها جلوه‌های کمتر پرداخته شده از این مضمون است؛ تا جایی که فصل مشترک وصیت‌نامه‌های این عزیزان لبریز از محبت و تأکید بر ولایت‌پذیری و عشق به امام امت است و این مهم در رهبری آیت‌الله خامنه‌ای با ضریب بخشیدن و توجه چشمگیر به خانواده بزرگ ایثارگران به‌عنوان نخبگان انقلاب اسلامی صورت می‌پذیرد. سرکشی به هزاران خانواده شهید در منازل آنان که به تعبیر ایشان خانه بهشتیان است مؤید بخشی از این مفهوم است. دومین محور، ارائه تصویری کامل و شفاف از جامعه ایثار و خانواده‌های شهدا، جانبازان، آزادگان و رزمندگان در تولیدات رسانه‌ای است. تلاش داریم این موضوع را در تمامی گونه‌های تولیدی اعم از نمایشی و غیرنمایشی، کوتاه و بلند و حتی تولیدات رادیویی به تصویر بکشیم.
وی ادامه داد: سومین محور، بازتعریف قهرمان و ضدقهرمان است. ما باید مشخص کنیم مؤلفه‌های قهرمان ایرانی چه تفاوتی با قهرمانان غربی دارد و چرا در نبرد با نظام سلطه، هویت قهرمانانه ایران برجسته‌تر است. در این زمینه، رسانه‌ملی نیازمند بازنگری در نمایش قهرمانان ملی است.
شاکری به چهارمین محور نیز اشاره کرد و افزود: محور سوم، آسیب‌شناسی تولیدات حوزه ایثار و شهادت است. باید بررسی کنیم که چه عواملی می‌توانند در منظر مخاطبان نظام ارزشی حوزه ایثار و شهادت را دچار خدشه کنند. فاصله گرفتن قصه‌ها از مرکز به استان‌ها به‌جای تمرکز بر قصه‌های پایتخت، توجه به نظام اجتماعی و زندگی در عقبه جنگ، پررنگ بودن نقش قهرمانانه زنان در مخاطرات پیش روی و ضعف در نمایش درست تجربه‌های زیسته ایثارگران بخشی از این سرفصل به‌شمار می‌رود.
وی پنجمین محور را مرتبط با نمادها، ایماژ‌ها و یادمان‌ها دانست و گفت: ایران کشوری است که فرهنگ ایثار در آن عمیقا نهادینه شده. از حضور خانواده‌های شهدا در گلزار‌های شهدا تا سفر به مناطق جنگی جنوب و غرب کشور تحت عنوان راهیان نور، همه نشان‌دهنده این پیوند عمیق هستند. رسانه‌ملی باید این مناسبت‌ها را به شکلی تأثیرگذار منعکس کند.
شاکری در ادامه به محور ششم اشاره کرد و گفت: آخرین محور مربوط به رویداد‌ها و نهضت‌هاست. نهضت روایت که در رسانه‌ملی آغاز شده، با هدف حفظ خاطرات و تجربه‌های ایثارگران طراحی شده است تا این ارزش‌های مهم در ذهن جامعه تثبیت شوند. این نهضت پاسخی به مطالبه رهبری است و نقش محوری در انتقال مفاهیم ایثار و شهادت دارد.
او تأکید کرد: رسانه‌ملی با بسیج تمامی ظرفیت‌های خود و همکاری با نهاد‌های مرتبط تلاش دارد این مفاهیم را در سطح ملی و بین‌المللی گسترش دهد و نسبت به پیشگیری از خطر از دست دادن روایت‌های این عزیزان تلاش فزاینده‌ای را در دستور قرار دهد.
مسئول کارگروه ایثار و شهادت در ستاد تحول رسانه‌ملی با بیان این‌که ایثار و شهادت در تار و پود فرهنگ ایرانی ریشه دارد، توضیح داد: دفاع از مظلوم و حماسه‌آفرینی در ذات ایرانیان ریشه دوانیده و مبانی آن با گسترش اسلام در ایران تقویت شده است. مردم ایران همواره در برابر ظلم ایستاده و از مظلوم دفاع کرده‌اند. از دوران انقلاب اسلامی و مبارزه با شاه گرفته تا جنگ تحمیلی و دفاع از حرم، همواره مردم در صحنه حاضر بوده‌اند.
به گفته او یکی از نکات مهمی که رسانه‌ملی بر آن تأکید دارد این است که ایثار و شهادت تنها مختص یک گروه خاص نیست. همه اقشار جامعه از نیرو‌های ارتش، ژاندارمری، شهربانی و کمیته انقلاب اسلامی تا کشاورزان و کارگران در برهه‌های حساس تاریخی درگیر این مقوله بوده‌اند.
پرداخت به جانبازان و آزادگان
شاکری تأکید کرد: ما در دفاع مقدس سربازانی داشتیم که پس از دریافت کارت پایان خدمت دوباره داوطلبانه به جبهه بازگشتند. در دفاع از حرم نیز این باور غلط که تنها شیعیان در این مبارزه حضور داشته‌اند باید اصلاح شود. ما شهدایی اهل سنت داریم که برای دفاع از حرم جان خود را فدا کردند؛ از جمله شهیدانی از سیستان و بلوچستان. هیچ خانواده‌ای در ایران نیست که در حلقه اول، دوم یا سوم بستگان خود شهید، جانباز، آزاده یا رزمنده نداشته باشد.
وی افزود: با وجود تولیدات گسترده رسانه‌ملی در حوزه ایثار و شهادت هنوز خلأ‌هایی در برخی بخش‌ها وجود دارد. یکی از مهم‌ترین این موارد توجه اندک به جانبازان و آزادگان و خانواده‌های معظم آنان است. ما در مورد آزادگان بسیار کم گفته‌ایم. شخصیت‌هایی مثل مرحوم ابوترابی که نقش مهمی در روحیه‌بخشی و مدیریت اسرای ایرانی در اردوگاه‌های عراق داشتند باید بیشتر معرفی شوند. ما سریالی به نام «سرباز کوچک امام» را در دست تولید داریم، اما این تنها گامی کوچک است و هنوز کار‌های زیادی باید انجام شود.
وی همچنین تأکید کرد: حضور نورانی مادران و پدران شهدا در شهر و دیار ما به‌مرور در حال کاهش است و لازم است پیش از آن‌که بسیاری از روایت‌ها از بین بروند، برای مستندسازی و ثبت خاطرات آنان اقدام شود. رسانه‌ملی برای انتقال مفاهیم ایثار و شهادت به نسل‌های جدید، از قالب‌های نوین استفاده کرده است.
شاکری با بیان این‌که ما در تلاشیم قالب‌های جدیدی را در این حوزه معرفی کنیم، ادامه داد: ژانر طنز یکی از بخش‌هایی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته، اما اکنون در حال تولید آثار کوتاه طنز با محوریت جانبازان هستیم که پیش از این نمونه مشابهی نداشتیم. رسانه‌ملی هیچ محدودیتی در استفاده از قالب‌های مختلف ندارد و می‌تواند محتوا را در قالب مستند، مسابقه، سریال، برنامه‌های زنده و حتی نمایش‌های کوتاه ارائه کند.
شاکری با تأکید بر این‌که موفقیت این طرح، نیازمند همکاری میان رسانه‌ملی و سایر نهاد‌های مرتبط است، خاطرنشان کرد: نهضت روایت نباید فقط یک حرکت رسانه‌ای باشد بلکه باید به یک جنبش فراگیر ملی تبدیل شود. بنیاد شهید، بنیاد حفظ آثار، بسیج، ارتش، سپاه و سایر نهاد‌های مرتبط باید مشارکت کنند تا بتوانیم این هدف را محقق کنیم. این نهضت براساس تأکیدات رهبر انقلاب شکل‌گرفته و رسانه‌ملی وظیفه دارد در این مسیر خط‌شکن باشد.
شاکری با بیان این‌که کارگروه ایثار و شهادت در رسانه‌ملی سندی راهبردی تدوین کرده است که به‌صورت پویا به‌روزرسانی می‌شود، گفت: ما سند راهبردی‌ای داریم که براساس اسناد تحول رسانه‌ملی تدوین شده و دائما در حال غنی‌سازی و ارتقاست. این سند به تولیدکنندگان کمک می‌کند با تمسک به کلان‌داده‌ها، خط‌مشی، گزاره‌ها، انگاره‌ها و مضامین تبیین‌شده در آن بتوانند محتوا‌های مناسب و باکیفیت در حوزه ایثار و شهادت تولید کنند.
طراحی ۱۲۰ طرح
وی با تأکید بر این‌که تاکنون بیش از ۱۲۰طرح در این حوزه طراحی شده است، افزود: برخی از این تولیدات وارد مرحله نگارش، بعضی در مرحله پیش‌تولید و برخی دیگر آماده اجرا هستند. درراستای تحقق نهضت روایت، رسانه‌ملی اقدام به تولید چندین سریال و مستند مهم کرده است. مینی‌سریال «مرحمت بالازاده» نوجوانان را با مفهوم ایثار و شهادت آشنا می‌کند و همزمان به فرهنگ روستا نیز توجه دارد. مستند «مسافری در راه» به مادران شهدای مفقودالاثر اختصاص دارد. مجموعه مستند «جوهر» به جانبازان پارالمپیکی می‌پردازد و زبان جهانی دارد. برنامه زنده «گلزار» پخش زنده حضور مردم بر سر مزار شهدا را به نمایش می‌گذارد. سریال «سرباز کوچک امام» به زندگینامه اسرای ایرانی در اردوگاه‌های عراق می‌پردازد. مجموعه طنز کوتاه «رندانه» و مستند مسابقه «نامیرا» که برش‌هایی از تجربیات جانبازی است بخشی از این تلاش به‌شمار می‌رود.
مدیر کارگروه ایثار و شهادت در پایان تأکید کرد: هدف رسانه‌ملی صرفا تولید چند برنامه پراکنده نیست بلکه ایجاد یک جریان ماندگار در حوزه ایثار و شهادت است. ما نباید اجازه دهیم روایت‌های ایثار و شهادت از حافظه ملی پاک شوند. این یک وظیفه سنگین است که رسانه‌ملی باید در آن پیشرو باشد و امیدواریم بتوانیم این مأموریت را به بهترین شکل انجام دهیم.
با راه‌اندازی نهضت روایت، رسانه‌ملی در تلاش است ایثار و شهادت را به‌عنوان یک فرهنگ پایدار حفظ کرده و نسل‌های جدید را با این مفاهیم آشنا سازد. با همکاری میان رسانه و نهاد‌های مرتبط، نوآوری در سبک‌های روایت و افزایش تولیدات باکیفیت، این حرکت رسانه‌ای می‌تواند تأثیر عمیقی بر جامعه داشته باشد.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
تهیهکننده، نویسنده و بازیگران مجموعه شبکه سه، از چالشهای تولید یک قصه اجتماعی میگویند
در گفت‌وگو با یک جامعه‌شناس، تهدیدات و فرصت‌های هوش مصنوعی برای خانواده‌های ایرانی را بررسی کرده‌ایم
سعید شیخزاده در گفت‌وگو با «جامجم» عنوان کرد
